EOL RELYEF SHAKLLARI — shamol taʼsirida yuzaga keluvchi relyef shakllari, asosan, arid iqlimli zonalar (choʻl va chala choʻllar)da kuzatiladi. Dengiz, koʻl va daryolarning boʻsh va substrat jinslarini siyrak oʻsimlik qoplami shamol taʼsiridan himoya qila olmaydigan sohillarida ham uchraydi. Nuragan togʻ jinslarining shamol taʼsirida koʻchirilishi va boshqalar joyga toʻplanishi natijasida yuzaga keluvchi akkumulyativ va akkumulyativdeflyatsiya shakllari ayniqsa keng tarqalgan. Ular nafaqat shamol, balki shamol uchirib keltiradigan mayda jinslarning urilishi, yaʼni qumli shamollar taʼsirida ham vujudga keladi. Eol relyef shakllarining oʻlchami va shakllari shamol rejimi (kuchi, tezligi, yoʻnalishi, shamol oqimi strukturasi)ga, relyef, oʻsimlik qoplami, namlik va boshqalar omillarga bogʻliq. Qumli joylardagi Eol relyef shakllari shamolning mavsumiy yoʻnalishiga muvofiq tarzda koʻchib yuradi. Eol relyef shakllari moʻtadil mintaqa choʻllarida oʻsimlik qoplami nisbatan zichroq boʻlganligi uchun unchalik katta boʻlmaydi va sekin-astalik bilan rivojlanadi. Shamollar rejimi va boʻsh jinslarning jipsliligi, asosan, zonal geografik omillarga bogʻliq, shu sababli Eol relyef shakllari ham umuman zonal joylashadi. Rus geograf olimi B. A. Fedorovich tasnifiga koʻra, yengil harakat qiluvchi qumli relyef shakllari, asosan, tropiklarning arid choʻllariga (Sahroi Kabir, Arabiston ya. o., Eron va Afgonistondagi choʻllar). sust harakatlanuvchi relyef shakllari tropik mintaqalardan boshqa siyrak chakalakzorli choʻllarga (Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston, Jungʻariya, Mongoliya va Avstraliya choʻllari); dyunalar choʻl boʻlmagan hududlarga (Yevropa, Gʻarbiy Sibir, Shim. Amerika) xos. Eol relyef shakllarining morfologiyasi, kelib chiqishi, harakatlarini har taraflama oʻrganish choʻllarni oʻzlashtirishda muhim ahamiyatga ega.
1 1 голос
Рейтинг статьи
Подписаться
Войти через
авторизуйтесь
Я разрешаю создать мне учетную запись
Когда вы первый раз заходите с помощью соцсетей, мы получаем публичную информацию из вашей учетной записи, предоставляемой провайдером услуги соцсети в рамках ваших настроек конфиденциальности. Мы также автоматически получаем ваш e-mail адрес для создания вашей учетной записи на нашем веб сайте. Когда она будет создана, вы будете авторизованы под этой учетной записью.
Не согласенСогласен
Войти через
Я разрешаю создать мне учетную запись
Когда вы первый раз заходите с помощью соцсетей, мы получаем публичную информацию из вашей учетной записи, предоставляемой провайдером услуги соцсети в рамках ваших настроек конфиденциальности. Мы также автоматически получаем ваш e-mail адрес для создания вашей учетной записи на нашем веб сайте. Когда она будет создана, вы будете авторизованы под этой учетной записью.
Не согласенСогласен
0 комментариев
Старые
Новые Популярные
Межтекстовые Отзывы
Посмотреть все комментарии