UPANISHADLAR

UPANISHADLAR [sanskritcha ustozning yonida (haqiqatni bilish uchun) oʻtirmoq] — hind diniyfalsafiy risolasi; proza va sheʼr bilan yozilgan, veda adabiyotining yakunlovchi kdemi, xotimasi (q. Vedalar). Taxm. mil. av. 7—3a. larda paydo boʻlgan. Uning markazida veda dinshjnt falsafiy masalalari, odamning oʻzini oʻzi va atrofidagi olamni bilishi yotadi. Upanishadlarning asosiy gʻoyasi Brahma va Atman (subyekt, alohida shaxs) ning birligi toʻgʻrisidagi taʼlimotda ifodalanadi. Upanishadlarga 2 va 8—9-a. larda yozilgan izohlar vedantalarta asos boʻlgan. Upanishadlar keyingi asrlarda shakllangan barcha xind falsafiy tizimlari va maktablariga hamda ularning vakillari dunyoqarashiga taʼsir qilgan.