Post Views:
136
SUYUNCHXO‘JAXON, Suyunchakxon, Suyunchik sulton (taxminan 1452–1525.23.06) – shayboniylardan bo‘lgan Toshkent xoni (1503–25). Abulxayrxon va Ulug‘bekning qizi Robiya Sulton begimning farzandi. Shayboniyxon Movarounnahrni egallagach, Samarqandni poytaxt qilib, Turkistonni Ko‘chkunchixonga, Toshkentni Suyunchxo‘jaxonga bergan. Xoja Abulbaqo ibn Bahouddinning «Jome al-maqomot» asari (17-asr)da yozilishicha, Suyunchxo‘jaxon boshliq shayboniylar qo‘shini Toshkentni qamal qilganda Shayx Xovandi Tohurning avlodi – Xoja Tohir shahar mudofaasiga rahbarlik qilgan, biroq shahar Suyunchxo‘jaxon qo‘liga o‘tgan. Suyunchxo‘jaxonning chig‘atoylardan Sulton Sayidxon bilan Toshkent uchun kurashi xalq boshiga ko‘p kulfatlar keltirgan.
1510 yil Shayboniyxon o‘limidan so‘ng Samarqanddagi Bibixonim masjidida shayboniy sultonlar Toshkent hokimi Suyunchxo‘jaxonga qasamyod qilganlar. Suyunchxo‘jaxon sulola boshlig‘i deb e’lon qilingan. Suyunchxo‘jaxon qarindosh-urug‘lariga Shayboniyxon tortib olgan mulklarini qaytarib bergan. Lekin shunga qaramay shayboniy sultonlar oilasidagi ittifoq o‘z o‘rniga tushmagan. 1510 yil shayboniylarning yoshi ulug‘i Ko‘chkunchixon yangi xon etib saylangan. 1511–12 yillarda Suyunchxo‘jaxon shayboniylarning Boburga va Sulton Saidxonga (1512–14), safaviylarga (1523–24) qarshi kurashlarida qatnashgan. Suyunchxo‘jaxon esdaliklari Mahmud ibn Usmon Ko‘histoniyning «Tarixi Abulxayrxoniy» asariga asos qilib olingan. Suyunchxo‘jaxon Toshkentdagi Baroqxon madrasasida dafn etilgan.
«Toshkent» ensiklopediyasi. 2009 yil
https://shosh.uz/uz/suyunchxo-jaxon/