Otash tilab boʻlgaymi oydan?

TOJMAHAL QOSHIDAGI OʻYLAR

Dunyodagi yetti yoqut-laʼl

Moʻjizaning biri – Tojmahal.

Boʻlmas edi bu noyob gavhar

Mirzo Bobur boʻlmasa agar.

Ey tabiat, mansur zotlarga

Boʻlasanmi shuncha toshbagʻir.

Ozroq umr bersang ularga

Gado boʻlib qolmasding, axir.

Hayot boʻlsa, bundan moʻtabar

Moʻjizalar yaratardi u.

Shonimizni oy, yulduz qadar,

Quyosh qadar taratardi u.

TASODIF

Dunyo toʻla emish tasodiflarga,

Tasodif dunyoga hukmron emish.

Sirli kuch bor emish tasodiflarda,

Ular goh toʻfonmish, goh boʻron emish.

Boshingni silasa bir kun ertalab,

Tarvuzday yorarmish ikkinchi kuni.

Boʻlmagani kabi suyub, erkalab,

Aslo jazolab ham boʻlmasmish uni.

Donishmand dermishki, yoʻqdir tasodif,

Qutlugʻ haqiqat bor yagona, bekam.

Aslini olganda har bir tasodif

Achchiq haqiqatning mevasi ekan.

TESKARI

Yoshlikda vulqondek shiddat bor, biroq

Noyob tajriba yoʻq keksalikka xos.

Qarichilik esa shiddatdan yiroq

Uning bor davlati tajriba, xolos.

Yoshlikdagi gʻayrat, shijoat, shiddat

Qarigan chogʻda ham boʻlsaydi agar…

Hazrati inson, deb atalmish xilqat

Balki, boʻlar edi yana mukammal.

Ammo hayot bunga bermayin imkon,

Ustimizdan yayrab kulaverarkan.

Kuch ketib, belimiz shovshagan zamon

Tajriba tirjayib kelaverarkan.

TAGOR

Tushar boʻlsang Hind sori yoʻlga,

Tojmahalni qilgach ziyorat.

Taʼzim qilib hazrat Bedilga,

Salom bergin Tagorga albat.

U – oʻlkaning zotu kabiri –

“Ramayana” – fidoiysidir.

Hind xalqining Mirzo Boburi,

Mir Alisher Navoiysidir.

“Maxabxorat” kabi avliyo,

Ganga kabi suyugidir u.

Jamna kabi muqaddas dunyo,

Buyuklarning buyugidir u.

Hind sorigʻa tushsa yoʻllaring

Izzatini qoʻygin joyiga.

Qalbingdagi oppoq gullarni

Ekib qoʻygin aziz poyiga.

ILTIMOS

Otash tilab boʻlgaymi oydan,

Quyoshdan qor soʻrab boʻlgaymi?

Choʻp soʻrasang ochofat boydan,

Yotib kular, hatto, gʻoʻr daydi.

Ishing tushsa ingranar baxil,

Tirnalganday qonli yarasi.

Yarolmasa koringga sof dil –

Eziladi jigar-porasi.

Oʻylab qilgil iltimosni ham,

Buzilmasin oʻlchov, meʼyori.

U kimnidir qilmasin mulzam,

Yo yetmasin kimga ozori.

SABAB

Ignaning ishini qilolmas xanjar,

Xanjarga kirmaydi ignaning nishi.

Qanchalar serjilo boʻlsa ham gavhar,

Oddiy temirtakka oʻtmaydi tishi.

Baʼzilar gavharni temirga qarab,

Ignani xanjarga qarab tiqadi.

Tushunmovchiliklar, janjalni qayrab,

Qonli toʻpolon ham shundan chiqadi.

* * *

Toʻmtoq oybolta bilan

Yorolmaysan toʻnkani.

Oʻtmas poytesha bilan

Yogʻochni yoʻnolmaysan.

Qush boʻlsang ham tumanda

Parvoz qilish beʼmani,

Koʻzlagan manzilingga

Hech qachon qoʻnolmaysan.

ODDIY HIKMAT

Bilsang yoʻlning baland-pastini,

Umid yorugʻ chiroq boʻlarkan.

Odamzotning bilsang aslini

Sendan janjal yiroq boʻlarkan…

Bu hikmatni bilmasang, ammo

Oʻzingga koʻp yomon boʻlarkan.

Lekin uni anglaguncha to

Umring yonib, tamom boʻlarkan.

BOLALARIMIZ

Erkalab toʻymaymiz,

Suyub toʻymaymiz.

Navnihol gʻunchayu, lolaligida.

Boshga koʻtaramiz,

Yerga qoʻymaymiz,

Aziz bolamizni bolaligida.

Ulgʻaygandan keyin qushlarday uchib

Ketadi. Yangicha hayot boshlanar.

Endi bu qushlarni boshqalar quchib,

Suyub erkalaydi, endi boshqalar.

TOʻRTLIKLAR

Hayot bozor edi bizlargacha ham,

Bizdan soʻng ham shunday qolaveradi.

Bozorda savdomiz tamom boʻlgan dam,

Mozorlar bagʻriga olaveradi.

* * *

Tavallo qilsa ham, cheksa ham figʻon

Ishonma, doʻst boʻlib qolmaydi baxil.

Yuz marta poʻstini tashlagan ilon

Ipakka aylanib qolmaydi, axir!

* * *

Agarki, kimgadir qilsang yaxshilik

Oʻsha nafasdayoq esingdan chiqar.

Ammo, kimlardandir koʻrsang yaxshilik

Unutma eng soʻnggi damingga qadar.

AJIN

– Oltmishdan oshsa ham peshonasida

Bir tola ajin yoʻq, chiziq yoʻq, qoyil.

– Ishlamagan boshning peshonasiga,

Hatto, ajinlar ham boʻlmaydi noyil.

IMON

Bitta chumoliga yetkazmay ozor,

Bitta kapalakka berolsa yordam.

Demakki, bu zotda hali vijdon bor,

Demakki, bu zotning imoni bardam.

KUYAMAN

Sodda bolalarga muhabbatim moʻl,

Faqat, gʻoʻrligidan afsus tuyaman.

Oltmishdan oshsa ham bola kabi goʻl

Zotlarni koʻrganda yonib, kuyaman.

ARMON

Odam zoti borki, kuygay armondan,

Armon goh raqibdir, gohida dastyor.

Asli, armonsizman, degan sultondan,

Armonim moʻl, degan gado baxtiyor.

ILTIMOS

Choʻldan marjon qidirmas gʻavvos,

Koʻlga bugʻdoy sepmaydi dehqon.

Imkonsizdan qilsang iltimos,

Bajarolmas hech vaqt, hech qachon.

MAGʻRUR MALAKKA

Tovuslarning xiromi,

Xiromlaringga quldir.

Raftoring qarshisida

Toʻlin oy – soʻlgʻin guldir.

Burgut boʻlib uchmoqqa

Orzumand kapalakdek,

Sevgim ham sendek magʻrur

Malak uchun bir puldir.

BIR GUL EMASMAN

Yaxshiyamki, bir gul emasman:

Bozorlarda sotar edilar.

Bir haftayam avaylamasdan

Qayoqlarga otar edilar.

Alamzada oshiqlar dilxun

Qasdlashardi, bu – gul, demasdan.

Changga botib yotardim bugun.

Yaxshiyamki, bir gul emasman.

QIZGʻALDOQ

Qizgʻaldoqqa kelar havasim,

U bamisli bir hovuch olov.

Tegib ketsa xiyol nafasing

Alangaga aylanar lov-lov.

Qizgʻaldoqqa kelar havasim,

Lekin unday yashagim kelmas –

Tegib ketsa xiyol nafasing

Yaproqlari toʻkilar besas.

Yaydoq tana titranar dir-dir

Chaqmoq urgan butaday mazlum.

Achinaman, lekin, baribir

Qizgʻaldoqqa kelar havasim.

Abdusaid KOʻChIMOV

“Yoshlik”, 2013 yil, 9-son