* * *
Дарахтнинг новдасин кесиб
най ясашди
ва
куй чалишди дарахт ҳақида.
Дарахтнинг баргларин сиқиб
ранг олишди
ва
чизишди дарахтнинг суратин.
Дарахтнинг пўстлоғин шилиб…
Дарахтнинг жуда кийгиси келди
ўз пўстлоғидан
тикилган
ковушни.
* * *
Бир коса шамол, охиргиси деб,
Алдаб сотиб кетди: созми ё оҳанг?
Бармоғимни ботирдим, тунга бўялди,
Жоним қани, ҳей, дарвоза нега ланг?
Икки кўзимда жилваси бенур,
Юсуфнинг кўйлаги уми, уми-увв.
Қўлимда йўл тутам, лабларим тупроқ,
Соҳибим, кўзангдан берма менга сувв.
На туйнук, на тешик, қўлларим озод,
Тебранмас бешигим лойини қордим.
Фаришта топмаган сиёҳ пардани
Ниназан кўрдиму кўзимни бердим.
ШAШМАҚОМ
1
Ғамранг кўлда қоғоз қайиқча,
Эшкаги йўқ ёз саёҳатчи.
Саробранг кун ичар соҳилда
Сўнгги умид шўр ҳамда аччиқ.
Суруви йўқ кекса чўпон – йўл,
Гулхан ёқар изларни йиғиб.
Қуриган вақт пўстлоғин тирнаб
Шамол ёзар: тош ҳамда йиғи.
Соҳиби йўқ сандиқ эса қулф,
Тақиллатар кимдир ичидан.
Осмон ҳам йўқ, ер ҳам йўқ энди,
Ҳатто кўлнинг суви ичилган.
2
Ҳамёнини очар сахий тун,
Бозор эса гунг ва кимсасиз.
Қалдирғочнинг уяси – юрак.
Қирриқ сарроф – шамол уйғониб,
Савдосини бошлайди сассиз.
Бойўғлининг ўғли – ваҳима.
Билагузук ва най дўконда
Бозингардан гаровга қолган.
Ярқиллаган қиличми-қинми?
Демак қадим базми жамшидда
Ҳамма нарса бошма-бош бўлган.
Балиқларнинг осмони – нима?
Сарроф энди бирга ўн қўшиб
Алмашмоқда савобга гуноҳ.
Калтакесак сайради – булбул.
Тарозини мумлаганини
Билмади тун, йўқ битта гувоҳ.
Қалдирғочнинг уяси – илон.
Калтакесак сайради яна.
3
Сув қайнади, сўнгра тугади,
Қумғон эса увулламоқда.
Қудуқ бунча бўлмаса чуқур?
Соҳибфурсат лаълиси бўм-бўш,
Макргиёҳ томизар шарбат.
Кўршапалак бунчалар учқур?
Дастурхонни очади осмон –
Мусичанинг қаноти ва ел.
Жарликларнинг тиши қамашур.
Ер остида қурт ва қумурсқа,
Гул томирин тўғраб беради.
Тулпор қайтар кўзлари сўқир.
Ўғир эса донга тўлади,
Тош кулади – элакка насиб.
Ҳаққуш яна оловни чўқир.
4
– Зинаси йўқ нарвондан
Қайга чиқиб кетяпсан?
– Жим!
Жим!
Жим!
Фалакда ҳеч ким йўқми,
Нега қайтиб тушяпсан?
– Жим!
Жим!
Жим!
5
Сир ғорига қўйилган тош – ой
сурилганга ўхшайди.
Ялтир-юлтир юлдузми, изми,
кирилганга ўхшайди.
Тун кўйлаги йиртиқ – қароқчи
тирилганга ўхшайди.
Сабр тортган қора камалак
узилганга ўхшайди.
Уфқда қон, қатлами ё зиёфат
тузилганга ўхшайди.
Муз ўпмоқда кўзимизни, йўл
бурилганга ўхшайди.
6
Ҳэ-э-э, чўлпи тўқиб жийдадан
Тун қозонин ковладим.
Чақмоқ чақиб қайтадан
Қанотимни тобладим.
Кўзида ранг қайнатган
Мусаввирни чорладим:
– Чорчўпи йўқ мато бу,
Четига нур тақилган,
Ўртасига гул билан
Қоп-қора мих қоқилган.
Ҳэ-э-э, гардиши йўқ дойрани
Чалдим, дилим қабарди.
Дор устида адашдим,
Тошга уриб табарди.
Жон қушини чақирдим,
Айтди кулиб хабарди:
– Меҳмони йўқ супа бу,
Тўртта шами ёқилган,
Тақсимчада жуфт мева
Данаклари чақилган.
Данаклари чақилган.
* * *
Оч офатдай судралиб ўтган,
Кунларимга боқаман ҳайрон.
Кўпдан буён юрак ҳам бўм-бўш,
На шодлик бор, на рост, на ёлғон.
Ахир, юлдуз ҳар тун чархида,
Турфа тақдир ипин йигирар.
Дарахтларнинг зангор тушига,
Жуфт-жуфт бўлиб соялар кирар.
Мен-чи, сира ушлай олмаган,
Ўйларимни яшайман қарғаб
Ва чақириб кўҳна ғамларни,
Томиримга чиқаман бойлаб.
Азиз Саид
“Шарқ юлдузи” журнали, 2015–3
https://saviya.uz/ijod/nazm/turfa-taqdir-ipin-yigirar/