TASAVVUR

TASAVVUR — narsa va hodisalar, holatlarni, voqelik obrazlarini eslash, shuningdek, ijodiy xayol surish jarayoni. Xotira shaklida ham namoyon boʻladi. Agar idrok hoz. daqiqalarni aks ettirsa, Tasavvur ham oʻtmishni, ham kelajakni oʻzida mujassamlashtiradi, umumlashgan xususiyat kasb etadi. Lekin Tasavvur idroqdan oʻzining muayyan darajada noaniqligi bilan farqlanib turadi. Biroq uning hissiy narsalarga qaratilgan xususiyati maʼlum turlarga ajratish … Читать далее

TARS

TARS (Gyozlyu-Kule) — qadimgi manzilgoh (mil. av. 6ming yillik — mil. 3—4-a. lar). Turkiyaning Tarsus sh. chetida joylashgan. Tars dagi qazilmalar (1934— 38) natijasida Kichik Osiyo jan. ning arxeologik madaniyatini belgilovchi aniq stratigrafiyasi aniqlandi. Mil. av. 6—5ming yillikda Tars — neolit davri manzilgohi boʻlib, aholisi qoramtirkoʻk rangdagi idishlar tayyorlashgan. Mil. av. 3ming yillikda Tars — … Читать далее

TARIX INSTITUTI

TARIX INSTITUTI, Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasining Tarix instituti — Oʻzbekistan, oʻzbek xalqi va uning davlatchiligi tarixini oʻrganuvchi, tarix sohasidagi i. t. larni muvofiqlashtiruvchi, yuqori malakali ilmiy kadrlar tayyorlovchi tadqiqot muassasasi. 1943-y. 4 noyab. da SSSR FA Oʻzbekiston filiali Til, adabiyot va tarix inti negizida tashkil topgan. Dastlabki paytda intda sovet jamiyati tarixi, yangi tarix, kad. … Читать далее

TARBAGʻATOY

TARBAGʻATOY — Qozogʻiston sharqidagi togʻ tizmasi. Xitoy bilan boʻlgan chegarada. Zaysan koʻli bilan Olakoʻl oraligʻida. Eng baland joyi 2992 m (Tostov togi). Uz. 300 km ga yaqin. Tarbagʻatoy slanes, konglomerat, ohaktosh, vulkan jinslaridan tuzilgan. Yon bagirlarining quyi qismlarida chala choʻl, yuqoriroqda togʻ oʻtloqlari uchraydi. Vodiylarda daraxtlar, jan. yon bagʻirlarida butalar usadi. Пост Навигацияси

TANQIDIY REALIZM

TANQIDIY REALIZM — 19-a. ning 20—30y. larida jahon adabiyoti va sanʼatida shakllangan badiiy metod, realizmnint bir koʻrinishi. Klassitsizm adabiyoti vakillarining oʻz davrini oʻtagan va eskirgan tasvir usullariga qarshi, oʻtgan asrlardagi ilgʻor adabiyotlarning eng yaxshi anʼanalarini davom ettirish va yangilash maqsadida maydonga kelgan. Hayot hodisalarini badiiy mujassamlashtirishda bu hodisalarning ijtimoiytarixiy ildizlarini ochish Tanqidiy realizmning asosiy maqsadidir. … Читать далее

TANZIMAT

TANZIMAT (arab. — tartibga solish) — Usmonli turk sultonligida oʻtkazilgan ijtimoiysiyosiy islohotlar va shu islohotlar oʻtkazilgan davr (1839—70). Tanzimat 2 davrga boʻlinadi. Uning 1davri «Gulxona xatti sharifi» deb atalib, 1839—50y. larni oʻz ichiga oladi. 1839-y. 3 noyab. da Turkiya tashqi ishlar vaziri Rashid Posho Gulxona bogʻida Usmonli turk sultoni Abdulmajid (hukmronlik davri: 1839—61) dan barcha … Читать далее

TANGENSLAR TEOREMASI

TANGENSLAR TEOREMASI — uchburchakning ikkita tomoni uzunliklari bilan ular karshisidagi burchaklar tangenslari orasidagi munosabatni ifodalovchi teorema. Bu formulalarni nemis matematigi Regiomontan (1436—76) topgan. Пост Навигацияси

SAZERLEND

SAZERLEND (Sutherland) Erl Uilbur (1915.19.11, Berlingeym, Kanzas — 1974, Nashvill, Tennessi) — amerikalik biokimyogar va farmakolog. AQSH milliy FA aʼzosi. Klivlend (Ogayo)dagi Gʻarb un-ti tibbiyot maktabida boʻlim mudiri va prof. (1953 — 63). 1963-y. dan Nashvildagi Vanderbilt un-ti tibbiyot maktabida fiziologiya prof. Ilmiy faoliyati uglevodlar almashinuviga oid. Hayvonlar toʻqimasida siklik 3ʻ, 5ʻ adenozinmonofosfat (sAMF)ni kashf … Читать далее

SADIROV

SADIROV Muftullo (1952.19.5, Koson tumani) — Oʻzbekiston Respublikasi xalq oʻqituvchisi (1995). Qarshi pedagogika in-tini tugatgan (1973). 1973-y. dan Muborak tumanidagi 12, 1981-y. dan 9-maktabda boshlangʻich sinf oʻqituvchisi. Darsda yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanadi. Пост Навигацияси