XANTI-MANSIYSK (1940-y. gacha OstyakoVogulsk) — RF Tyumen viloyati XantiMansilar muxtor okrugidagi shahar (1950-y. dan), okrug markazi. Irtish daryosining oʻng sohilida. Dare porti. Aholisi 35,9 ming kishi (1998). 1931-y. da ishchilar shaharchasi — muxtor okrugining markazi sifatida vujudga kelgan. 1934-y. dan Omsk viloyati, 1944-y. dan Tyumen viloyati tarkibida. Shahar tarkibiga 16-a. dan maʼlum boʻlgan Samarovo qishlogʻi … Читать далее
TERMIZ — Surxondaryo viloyatidagn shahar. Viloyat markazi. Amudaryoning oʻng sohilida, Oʻzbekistonning jan. qismida, Afgʻoniston chegarasiga yaqin, oʻrtacha 310 m balandlikda joylashgan. Xalqaro daryo porti. Termiz stansiyasi. Toshkentdan 708 km. Mayd. 27,8 km2. Aholisi 119,6 ming kishi (2004). Iklimi kontinental, issiq va quruq, yozi jazirama issiq (Oʻzbekistondagi eng issiq shahar — eng yuqori t-ra 49,5°, 1914-y. … Читать далее
OʻLKASHUNOSLIK MUZEYLARI — ilmiy tekshirish va madaniymaʼrifiy muassasa. Maʼlum geografik yoki maʼmuriy hududning tarixiy yodgorliklari, tabiiy ilmiy va badiiy toʻplamlari, xalq sanʼati asarlarini yigʻadi, saqlaydi, ilmiy oʻrganadi, koʻrgazmalar uyushtiradi va targʻib qiladi. Muzeylarning keng tarqalgan turi boʻlgan Oʻlkashunoslik muzeylari kompleks yoʻnalishga ega: unda, asosan, tabiat, tarix, baʼzilarida shuningdek sanʼat, adabiyot va etnografiya, ayrimlarida q. x., … Читать далее
MAYEV Nikolay Aleksandrovich (1835.21.2, Peterburg – 1896.2.1) – etnograf, geograf. Oʻzbekistonda ilmiy oʻlkashunoslik ishlarining tashkilotchisi. 1870—92 y. larda «Turkestanskiye vedomosti» gaz. siga muharrirlik qilgan. 1870-y. dan Turkiston statistika komitetining kotibi. Oʻrta Osiyo ilmiy jamiyati tashkil etilgan (1871-y. 28 yanv.) dan boshlab uning faol ishtirokchisi va «Turkiston oʻlkasining statistikasi uchun materiallar» toʻplamining (1—5) muharriri. Turli koʻrgazmalar … Читать далее
OʻZBEKISTON DAVLAT SANʼAT MUZEYI — madaniy-maʼrifiy, ilmiy muassasa; Oʻrta Osiyoda ilk bor tashkil etilgan badiiy muzey. 1918-yilda Toshkent shahrida Xalq un-ti muzeyi sifatida asos solingan; keyinchalik Markaziy badiiy muzey, 1924-yildan Toshkent sanʼat muzeyi, 1935-yildan hoz. nomda. Muzey Toshkentda yashagan knyaz N. K. Romanovning shaxsiy toʻplami (rus va Gʻarbiy Yevropa rassomlari yaratgan portret va tarixiy kartinalar, … Читать далее
KABARDA-BALKARIYA, Kabarda — Balkariya Respublikasi — Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi respublika. Mayd. 12,5 ming km2. Aholisi 786,3 ming kishi(1999). Poytaxti — Nalchik sh. Maʼmuriy jihatdan 9 tuman, 7 shahar, 7 shaharchaga boʻlinadi. Davlat tuzumi. K.-B. — respublika. Davlat boshligʻi — prezident. Qonun chiqaruvchi oliy organ — respublika Kengashi va Vakillar Kengashi (parlament). Ijroiya hokimiyatni hukumat amalga … Читать далее
PETROZAVODSK — Kareliyadagi shahar (1777-y. dan). Kareliya Respublikasi poytaxti. T. y. tuguni. Onega koʻlidagi port. Aholisi 282,3 ming kishi (1998). P. Kareliyaning muhim sanoat markazi (respublika yalpi sanoat mah-sulotining 1/4 qismini beradi). Asosiy sanoat tarmoqpari: mashinasozlik va metallsozlik. «Petrozavodskbummash», Onega traktor, stanoksozlik, kemasozlik, radio zavodlari, uysozlik va taxta tilishmebel k-tlari, slyuda f-kasi bor. Yengil, oziq-ovqat … Читать далее
MARIYAMPOLE (1955-89 y. larda Kapsukas) — Litvadagi shahar. Shyashu-pa daryosi sohilida joylashgan. T. y. stansiyasi. Aholisi 51,4 ming kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Oziq-ovqat sa-noati uchun uskunalar, texnologiya ji-hozlari, mebel ishlab chiqariladi; toʻqimachilik, oziq-ovqat sanoati korxonalari mavjud. Oʻlkashunoslik muzeyi, kostel va monastir (18—19-a. lar) bor. Shaharga 18-a. da asos solingan. Пост Навигацияси
MARIBOR — Sloveniyadagi shahar, Drava daryosi sohilida. Aholisi 114,8 ming kishi (2000). Transport yoʻllari tuguni. Mashinasozlik va metallsozlik sanoatlari rivojlangan. Kime, toʻqimachilik, qogʻoz, koʻn-poyabzal, oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. Oʻlkashunoslik muzeyi, badiiy galereya bor. Meʼmoriy yodgorliklaridan 16-a. qurilgan qasr, sobor (12 — 16-a. lar), ratusha (16-a.) saqlangan. Shahar yaqinida Drava daryosida GES kaskadi qurilgan. Turizm rivojlangan. … Читать далее
XOʻJAND (193691-y. larda Leninobod) — shahar, Tojikiston Respublikasi Sugʻd viloyati markazi. Fargʻona vodiysining gʻarbiy qismida, Turkiston tizmasi bilan Moʻgʻultogʻ oʻrtasida, Sirdaryo boʻyida joylashgan. T. y. stansiyasi. Dushanba sh. gacha 341 km. Aeroport bor. Aholisi 147 ming kishidan ziyod (2001), asosan, tojiklar va oʻzbeklar, shuningdek, rus, tatar, ukrain, koreys, afgʻon, nemis, qirgʻiz, turkman va b. millat … Читать далее