KRESTYANLAR ARMIYASI

KRESTYANLAR ARMIYASI — Rossiyadan koʻchirib keltirilgan rus mujiklaridan Jalolobodsa tuzilgan armiya (1918—20). Jalolobod va Oʻshdagi rus qishloqparining aqolisi chor Rossiyasi davrida koʻchib keltirilgan rus krestyanlaridan tashqil topgan boʻlib, 1918-y. koʻzida ularga sovet hokimiyati oʻzlarini himoya qilish uchun qurol-yarogʻ tarqatgan. Turkiston Respublikasi harbiy komissari K. Osipov 1918-y. dek. da Fargʻovada Krestyanlar armiyasi rahbarlari bilan uchrashadi. Polkovnik … Читать далее

XOʻJAYEV Qudrat Umarovich

XOʻJAYEV Qudrat Umarovich (1911.5.5 — Toshkent — 1981.9.8) — aktyor, rej. Oʻzbekiston xalq artista (1956). Moskva teatr sanʼati intini tugatgan (1936). Ijodiy faoliyatini 1929-y. da Toshkent ishchiyoshlar teatrida aktyorlikdan boshlagan. 1936—41 y. larda va yana 1952-y. dan Hamza teatrida aktyor. 2-jahon urushi qatnashchisi. Yangiyoʻl teatrida rej., Samarkand va Namangan viloyat teatrlarining badiiy rahbari (1942—52). Toshkent … Читать далее

SEL OMBORI

SEL OMBORI, selxona, sel saqlagich — sel oqimlarini tartibga solish va hududni sel vayrongarchiligidan muhofaza qilish uchun moʻljallangan gidrotexnika inshooti; seddan himoya vositalarining asosiy turi. Sel ombori aksariyat soy oʻzanlarini toʻgʻon bilan toʻsib barpo qilinadi. Toʻgʻonlar tuproq, qumloqi va shagʻalli toshtuproqlar, temirbeton konstruksiyalar va b. dan quriladi. Kichik So. sigʻimi ming va oʻn ming m3, … Читать далее

PARPASHA

PARPASHA, paripasha (fors.) — nafis yoʻlli nimshoyi mato; koʻkimtir kulrang tusga ega. Tanda iplari ok, ipakdan, arqogʻi toʻq koʻk rangli ipdan qoʻl dastgohida toʻqilgan. Toʻqish jarayonida tanda iplari orasida maxsus qoldirilgan joylarda hosil boʻladigan teshikchalar orqali arqoq ipini koʻrinishi ingichka yoʻllar hosil kiladi. P. Buxoro, Samarqand, Qoʻqon, Margʻilon, Namangan va b. shoyi toʻkish markazlarida ishlab … Читать далее

TEATR

TEATR (yun. theatron — tomoshagoh) — 1) sanʼat turi; uning oʻziga xos ifoda vositasi aktyorning omma oldidagi oʻyini jarayonida yuzaga keladigan sahnaviy voqeadir. Teatr sanʼatida ham boshqa sanʼatlarda boʻlganidek, xalq hayoti, tarixi, dunyoqarashi aks etib, jamiyat taraqqiyoti, maʼnaviyati, madaniyati bilan bogʻliq holda oʻzgarib, takomillashib boradi. Teatr asosida ogʻzaki yoki yozma dramaturgiya yotadi. Teatr sintetik sanʼat … Читать далее

KATTA FARGʻONA KANALI

KATTA FARGʻONA KANALI, U s m o n Yusupov nomidagi Katta Fargʻona kanali — Fargʻona vodiysida qurilgan eng yirik gidrotexnika inshootlaridan biri. Oʻzbekiston (283 km), Tojikiston (62 km) va Qirgʻiziston (13 km) hududidan oʻtadi. Vodiyni shim.-sharqdan jan.gʻarbga kesib oʻtgan. Asosiy oʻzani uz. 350 km. Vegetatsiya davrida Norin (420 m3/s), Qoradaryo (100 m3/s), Soʻx (12 m3/s) … Читать далее

OʻNHAYOT

OʻNHAYOT — Namangan viloyati Uychi tumanidagi shaharcha. 1989 yil 30-oktyabrda tashkil qilingan. Aholisi 14 ming kishi (2005). Shaharchada «Ipakchi» aksiyadorlik jamiyati, sanoat, savdo korxonalari, xususiy doʻkonlar, gʻisht z-di, kichik korxonalar, xususiy firmalar faoliyat koʻrsatadi. 3 umumiy taʼlim maktabi (3,5 ming oʻquvchi), sport maktabi, stadion, kutubxona, madaniyat saroyi, «Ovchibuloq» ziyoratgohi bor. Kdshloq vrachlik ambulatoriyasi, xususiy shifoxona … Читать далее

TOSHKENT

TOSHKENT — shahar, Oʻzbekiston Respublikasi poytaxti, Toshkent viloyati markazi. Markaziy Osiyoning yirik sanoattransport chorrraxasi va madaniyat markazlaridan. Respublikaning shim. sharqiy qismida, Tyanshan togʻlari etaklarida, 440—480 m balandlikda, Chirchiq daryosi vodiysida joylashgan. Iqlimi kontinental, yillik oʻrtacha t-ra 13,3°, yanv. ning oʻrtacha trasi —1,1°, eng past t-ra —29°. Iyulning oʻrtacha trasi 27,5°, eng yuqori t-ra 42°. Yiliga … Читать далее

ESKIYER SUV OMBORI

ESKIYER SUV OMBORI — Namangan viloyatining Yangiqoʻrgʻon tumanida qurilgan suv ombori. 1978-yilda ishga tushirilgan. Toʻliq hajmi 18,5 mln. m3. Gʻirvonsoy va Namangansoy suvlarini quzqish mavsumida toʻplaydi. Toʻgʻonining bal. 23 m. Maksimal suv chiqarish imkoniyati 10 m3/sek. Chortoq, Yangiqoʻrgʻon, Namangan tumanlaridagi yerlarni sugʻorishda foydalaniladi. Пост Навигацияси

ECHKIEMAR

ECHKIEMAR — xalq seleksiyasida chi. qarilgan oʻrtapishar xoʻraki uzum navi. Sharqiy ekologikgeografik navlar guruhiga kiradi. Tupi kuchli oʻsadi. Bargi oʻrtacha, besh boʻlmali, kertiklari yuza, chetlari arra tishli. Guli funksional urgʻochi. Uzum boshi yirik (boʻyi 30 sm gacha), oʻrtacha ogʻirligi 450 g, gʻujumi yirik, choʻzinchoq oval, toʻq qizil, eti tigʻiz, sershira, tarkibida qand miqdori 20%, nordonligi … Читать далее