GAZLAMA — arkok va tanda iplarining oʻrilishidan hosil boʻladigan, pardozlangan va ishlatishga tayyor mato. Oʻlchab — gazlab (q. Gaz) sotilganligi uchun shunday nomlangan. Gazlama qadimda daraxt poʻstloqlaridan qoʻlda, keyinchalik tolalardan yogʻoch dastgoxlar, doʻkonlar, toʻquv stanoklarida toʻqilgan. Hozir asosan avtomat stanoklarda toʻqiladi. Oqartirilgan, sidirgʻa yoki gulli, oʻng tomoni tukli va tuksiz Gazlamalar boʻladi. Gazlamadan kiyim-kechak tikiladi, … Читать далее
DIATERMIYA (dia… va yun. therme — issiqlik, qarorat) — elektr bilan davolash usullaridan biri, bunda gavda ichkarisidagi toʻqima va aʼzolar yuqori chastotali (1000—1650 kGs) va katta kuchli (3 A gacha) oʻzgaruvchan tok b-n isitiladi. Diatermiyada butun organizmni isit-may turib, gavdaning istalgan joyida ancha ichkaridagi toʻqimalar t-rasini tez koʻtarish mumkin. Bunda toʻqimalardagi issiqlik tashkaridan berilgan issiqlikka … Читать далее
KURTAKLANISH — vegetativ koʻpayish xillaridan biri. Kurtaklanishda ova organizmda hosil boʻlgan kurtak— oʻsimtadan yangi organizm rivojlanadi. Kurtaklanish ayrim xaltachali zamburugʻlar, bir qancha bazidiyali zamburugʻlar, shuningdek, gulli oʻsimliklar va jigarsimon yoʻsinlar uchun xos. Hayvonlar orasida Kurtaklanish orqali koʻpayish gʻovaktanlilar, boʻshliqichlilar, ayrim infuzoriyalar, halqali chuvalchanglar, mshanklar, qanotjabralilar va qobiqlilar uchun xos. Hayvonlarda Kurtaklanish tashqi va ichki boʻladi. … Читать далее
KUMUSH YUGURTIRISH — buyumlar sirtiga yupqa qatlamda kumush qoplash; korroziyaga chidamliligi, elektr oʻtkazuvchanligi, yaltiroqligi va antifriksion xossalarini oshirish, shuningdek, dekorativ-himoya maqsadlarida amalga oshiriladi. Metall buyumlarga Kumush yugurtirish galvanik usul b-n, kamdan-kam plakirlab (sof kumush taxta qoplab); metallmas buyumlar kimyoviy usul b-n, kumush bugʻini vakuumda kondensatsiyalab, katodli purkab, kuydirish usuli bilan amalga oshiriladi. Пост Навигацияси
IBN SINO, Abu Ali alhusayn ibn Abdulloh ibn alhasan ibn Ali (980.8, Afshona qishlogʻi — 1037.18.6, Hamadon sh., Eron) — jahon fani taraqqiyotiga ulkan hissa qoʻshgan oʻrtaosiyolik buyuk qomusiy olim. Gʻarbda Avitsenna nomi b-n mashhur. Ibn Sinoning otasi Abdulloh Balx sh. dan boʻlib, Somoniylar amiri Nuh ibn Mansur (967—997) davrida Buxoro tomoniga koʻchib, Hurmaysan qishlogʻiga … Читать далее
GALVANOKAUSTIKA (galvano… va yun. kaustikos — kuydiruvchi, lovillatuvchi) , galvanotermiya, elektrokaustika — 1) elektr tokida qizdirilgan maxsus uchliklar (galvanokauterlar) b-n tirik toʻqimalarni kuydirish usuli. Bunda oʻzgarmas elektr toki manbalari yoki yoritish tarmoqlaridan tok olinadi (tok kuchlanishi 2—4 V boʻlib, 20 ma ga moʻljallangan). Xavfsiz kichik oʻsmalar, soʻrgʻichsimon oʻsiqlarni yemirish, poliplarni olib tashlash, teridagi va yuzdagi … Читать далее
GIDRALAR (Hydrida) — boʻshliqichlilar tipiga mansub umurtqasiz hayvonlar turkumi. Koʻpincha yakka, baʼzan vaqtincha koloniya hosil qilib yashaydi. Skeleti yoʻq. Tanasi xaltaga uxshash, ichi kovak. Uz. 3 sm gacha. Tanasining ostki yassi tovonga Uxshash tomoni bilan suvdagi narsalar (toshlar, usimliklar, mollyuskalar chigʻanogʻi va b.)ga yopishib oladi, tovoni urtasida torgina teshik bor. Tanasining yuqori uchida joylashadi ogʻiz … Читать далее
BRONXOSKOPIYA (bronx va yun. Skopeo — koʻraman, tekshiraman) — hiqildoq (traxeya) va bronxlarning ichki yuzasini maxsus asbob — bronxoskop yordamida bevosita koʻrib tekshirish usuli. Bu asbob bir uchida optik va yoritgich sistemasi boʻlgan metall naychadan iborat. Bronxoskopiya qilinganda naycha ogʻizdan tomoqorqali (yuqori Bronxoskopiya) yoki hiqildoqni kesib bronxlarga kirgiziladi (quyi Bronxoskopiya) Hozir Yaponiyaning «Olympus» hamda Germaniyaning … Читать далее