MOʻMINOV

MOʻMINOV Kodir (1947.14.10, Toshkent) — raqqos, baletmeyster. Uzbekiston xalq artisti (1997). Oʻzbek xoreografiya bilim yurtini (1969), Moskva teatr sanʼati in-tini (1979) tugatgan. 1969— 70 y. lar Navoiy teatrida raqqosbaleron, 1971—75 y. lar «Shodlik» ansamblida yakkaxonraqqos, 1979—89 y. lar badiiy rahbar, bosh baletmeyster, 1994-y. dan Uzbekiston davlat ashula va raqs ansamblida badiiy rahbar, bosh baletmeyster. Moʻminov … Читать далее

MUHIDDINXOʻJA QOZI

MUHIDDINXOʻJA QOZI (1841 – Toshkent —1902-y. mart) — oʻzbek maʼrifatparvari. Soʻnggi Toshkent qozikaloni — Hakimxoʻja oʻgʻli. Toshkent, Buxoro madrasalarida tahsil olgan. Toshkentning Sebzor dahasidagi Isaxonxoʻja madrasasida mudarrislik qilgan. Toshkent rus askarlari tomonidan qamal qilinib aholi qirilib ketish arafasida turgan. 1865-y. iyunida Muhiddinxoʻja qozi Abulqosim eshon, Solihbek oxund va oʻz otasining topshirigʻiga koʻra, gʻoyat xavfli vaziyatda … Читать далее

MUHAMMAD HAKIMBIY

MUHAMMAD HAKIMBIY otaliq Xudoyorxon otaliq oʻgʻli(? — 1743) — nufuzli mangʻshp biylaridan, otalik,, bosh vazir. Buxoro xoni Muhammad Ra-himnpt otasi. Dastlab miroxoʻr va parvonachi boʻlgan. Muhammad Hakimbiy tez orada Buxorodagi mangʻit qavmining yoʻlboshchisiga aylandi va ashtarxoniylarayan Abulfayzxon davrida xonlikda ularning taʼsiri nihoyatda kuchaygan. Qatagʻon va kenagas (xususan, shahrisabzlik Ibrohim kenagas) qavmlariga qarshi markaziy hokimiyatni mustahkamlash … Читать далее

POLSHA

POLSHA (Polska), Polsha Respublikasi (Rzeczpospolita Polska) — Markaziy Yevropadagi davlat. Mayd. 312,7 ming km2. Aholisi 38,6 mln. kishi (2002). Poytaxti — Varshava sh. Maʼmuriy jihatdan 16 voyevoda (wojewodztwo) ra boʻlinadi. Davlat tuzumi. Polsha — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1997-y. 25-mayda qabul qilingan. Davlat boshligʻi — prezident (1995-y. dan Aleksander Kvasnevski), u P. fuqarolari tomonidan umumiy teng … Читать далее

MUALLAQCHILIK

MUALLAQCHILIK — sirk sanʼati janrlaridan biri. Oʻzbek sirkining (akrobatika mashqlaridan iborat boʻlgan) anʼanaviy turlaridan, tana xarakatlari b-n chiroyli shakllar yasash sanʼati. Muallaqchilik sanʼatiga oid ilk maʼlumotlarni oʻrta asrlarda yaratilgan adabiy manbalarda uchratish mumkin. Mu-allaqchilar odatda bozor maydonlarida, karvonsaroylarda, choyxonalarda 2—3 kishi boʻlib tomosha koʻrsatganlar. Ular orqa va yon bilan kamalak shaklida sakrash, ikki qoʻlda, bir … Читать далее

MODARIXON MADRASASI

MODARIXON MADRASASI — Buxorodagi meʼmoriy yodgorlik (1566 — 67). Abdullaxon madrasasi qarshisida joylashgan. Ikkalasi qoʻsh Madrasa majmuasini tashkil qiladi. Modarixon madrasasi Abdullaxonning onasi sharafiga qurilgan (nomi ham shundan). Madrasa chorsi tarhli (67×45 m), 2 qavatli. Bosh tarzida ulkan peshtoq va uning 2 yonidagi 2 qavatli, oldi ravoqli 3 kiyemga ajratilgan xonalar oldi handasiy uslubda koshinkori … Читать далее

MAJZUB

MAJZUB Namangoniy (taxallusi; asl ismi Abdulaziz) [18-a. 2-yarmi, Qarshi — 1849 (1857), Namangan] — shoir. Oʻzbek tasavvuf adabiyotining yirik namoyandalaridan biri. Buxoro madrasalarida tahsil koʻrgan. Shu yerda Xalifa Husayn Yangiqoʻrgʻoniydan tasavvuf taʼlimini olgan. Majzub tasavvufda zikri jaxriya (oshkora zikr) yoʻlining oʻziga xos uslubini tatbiq etgan. Uning qalamiga mansub «Devon»ga kirgan «Soqiynoma» (181 sahifa) sufiylarning suhbatlarida … Читать далее

MAVLONOZODA

MAVLONOZODA (14 a.) – 1365-66 y. larda Samarqandda koʻtarilgan sarbadorlar qoʻzgʻoloni rahbari. Moʻgʻuliston xoni Ilyosxoʻja Movarounnahrga hujumi paytida Samarqand mudofaasiga boshchilik qilgan. Moʻgʻullar Samarqandni egallash uchun otlanganlarida shahar hrkimi qochib ketgan. Shunda Mavlonozoda jome masjidi oldida toʻplangan 10 ming kishilik shahar aholisi oʻrtasida qizgʻin nutq soʻzlab xalqni kurashga chorlagan va Samarqandni mudofaa etishga rahbarlik qilishni … Читать далее

MAVLONOZODA

MAVLONOZODA (14 a.) – 1365-66 y. larda Samarqandda koʻtarilgan sarbadorlar qoʻzgʻoloni rahbari. Moʻgʻuliston xoni Ilyosxoʻja Movarounnahrga hujumi paytida Samarqand mudofaasiga boshchilik qilgan. Moʻgʻullar Samarqandni egallash uchun otlanganlarida shahar hrkimi qochib ketgan. Shunda Mavlonozoda jome masjidi oldida toʻplangan 10 ming kishilik shahar aholisi oʻrtasida qizgʻin nutq soʻzlab xalqni kurashga chorlagan va Samarqandni mudofaa etishga rahbarlik qilishni … Читать далее

MADRASA

MADRASA (arab, darasa—oʻrganmoq) — musulmonlarning oʻrta va oliy oʻquv yurti. Ulamolar va maktabdorlar, Yaqin va Oʻrta Sharq mamlakatlarida davlat organlari xizmatchilarini ham tayyorlaydi. 7—8-a. larda islom dini ulamolari musulmon ilohiyoti masalalarini sharhlab berib turadigan markaz sifatida arab davlatlarida paydo boʻlgan. 9—13-a. larda islom diniga eʼtiqod qilinadigan mamlakatlarda, jumladan, Oʻrta Osiyoda tarqaldi. Madrasa larda milliy ziyolilar … Читать далее