Результаты поиска для: a/oz/encyclopedia/s/sanoat/

VEBLEN (Veblen) Torsteyn (1857.30.7, AKSH Viskonsin shtati — 1929.3.8, Kaliforniya shtati, MenloParka) — amerika iqtisodchisi va sotsiologi. Chikago, Stanford, Missuri untlarida iqtisodiyot prof. Gʻarb siyosiy iqtisodida institutsionalizmning asoschilaridan biri. U ijtimoiy darvinizm tarafdori. Veblenning fikricha, moddiy i. ch. ijtimoiy hayotning asosi sanaladi, jamiyatni rivojlantirishda texnik intelligensiya muhim oʻrin tutadi. Veblen gʻoyalari texnokratik nazariyalarda keng foydalanilgan. … Читать далее

VASHINGTON — AQSH poytaxti, Potomak daryosi boʻyida. Maʼmuriy jihatdan 1878-y. dan Kolumbiya federal okrugiga toʻgʻri keladi. Aholisi 567 ming kishi, shahar atrofi bilan 3,8 mln. kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Vashington poytaxt shahar sifatida 1791-y. da barpo etilgan va AQSHning birinchi prezidenti J. Vashington nomi bilan atalgan. 1800-y. da hukumat muassasalari Filadelfiyadan Vashingtonga koʻchirildi. 1812—14 y. … Читать далее

VANUATU, Vanuatu Respublikasi (Ripablik blong Vanuatu) — Tinch okeanning jan.-gʻarbiy qismida joylashgan Yangi Gebrid o. lari (80 oroldan iborat) dagi davlat. Bu orollarning eng yiriklari Espiritu-Santo, Ambrim, Malekula, Maevo, Efate. Mayd. 12 190 km2. Aholisi 189,6 ming kishi (1990-y. lar oxiri). Poytaxti — Port-Vila sh. Maʼmuriy jihatdan 6 provinsiyaga boʻlingan. Davlat tuzumi. V. Respublikasi Buyuk … Читать далее

BULUNGʻUR TUMANI — Samarqand viloyatidagi tuman. 1926-y. 29 sent. da tashkil etilgan. Bulungʻur tumani shim. da Jizzax viloyatining Gʻallaorol tumani, sharqda Baxmal tumani, gʻarbda Samarqand viloyatining Jomboy tumani, jan. garbda Toyloq tumani, jan. da Urgut tumani va jan. sharqda Tojikiston bilan chegaradosh. Mayd. 0,76 ming km2. Aholisi 116,8 ming kishi (2000). Bulungʻur tumanida 1 shahar … Читать далее

BUKRAA — Saxroi Kabirning shim. qismidagi kon, dunyodagi eng katta fosforit konlaridan. 1973-y. da ishga tushirilgan. Kon yuqori boʻr davri gilkremniyohaktoshli jinslarida joylashgan. Sanoat miqyosida uyumlari donador fosforit qatlamlaridan (qalinligi 2—6 m) tuzilgan. 50—90% fosfat donalaridan va faunalarning fosfatlashgan qoldiq qoʻshimchalari (mollyuska, foraminifera, reptiliya, baliklar)dan iborat. R2O5 mikdori 30—33%. Fosforitlarda har doim koʻp miqdorda (0,005—0,07%) … Читать далее

VORKUTA — RF Komi Respublikasidagi shahar (1943-y. dan), Vorkuta daryosi boʻyida, Qutb doirasidan 160 km shim. da. Kotlas sh. dan boradigan t. y. ning oxirgi st-yasi. Aholisi 117 ming kishi (1999). Pechora koʻmir havzasida koʻmir qazib chiqariladigan yirik markaz (Vorkuta koʻmir k-ti bor). V. da yogʻoch k-ti, mexanika, tuzatish-mexanika, qurilish materiallari (sement, gʻisht) va b. … Читать далее

BRITANIYA KOLUMBIYASI — Kanada gʻarbidagi provinsiya. Mayd. 947,8 ming km2. Aholisi 3,0 mln. kishidan ziyod (1990-y. lar oʻrtalari). Maʼmuriy markazi — Viktoriya sh. B. K. Tinch okean sohili boʻylab joylashgan. Tarkibiga Vankuver, Qirolicha Sharlotta va b. orollar ham kiradi. Relyefi togʻli (Qoyali togʻlar, Kordilyera togʻi tizmalari va b.). Sohil qismida iqlimi yumshoq, sernam, togʻlarda sovuq, … Читать далее

VINNITSA — Ukrainadagi shahar, Vinnitsa viloyatining markazi. Jan. Bug daryosi boʻyida. T. y. tuguni. Ahrlisi 381 ming kishi (1999). Shahar birinchi marta 1363-y. dan tilga olingan. Ukrainaning yirik sanoat va madaniyat markazlaridan. Vinnitsada oziq-ovqat (yogʻ-moy, meva konserva va goʻsht), yengil (poyabzal, tikuvchilik, trikotaj, attorlik f-kalari va b.), kimyo (kimyo k-ti), mashinasozlik (shu jumladan traktor agregatlari, … Читать далее

VAGONETKA (frans. Wagonnet — kichik vagon) — tor izli yoʻllarda yaqin masofalarga yuk tashiydigan kichik (0,5—6 m3) hajmli transport vositasi. Vagonetkalar qurilish, sanoat korxonalari va omborlar, kumir va ruda konlarida, karyerlarda ishlatiladi. Bulardan tashqari maxsus (yogʻoch, suv, yoqilgʻi tashishga), odamlar (mas., konchilar) tashishga moʻljallangan xillari ham bor. V. lar motovozlar, elektrovozlar va parovozlar bilan tortiladi, … Читать далее

VOBKENT (oʻgʻuz shevasidagi «vob» yoki «vahobkent» — «boʻz, qoʻriqaagi qishloq» maʼnosida) — Buxoro viloyatidagi shahar (1981-y. dan). Vobkent tumaninint maʼmuriy markazi. Vobkent — koʻhna shaharlardan biri. Oʻrta asrlarda Vobkent atrofida bir necha qishloq-qoʻrgʻonlar boʻlgan. Vobkentning gʻarbida joylashgan Narshax qishlogʻi shulardan biri. 10-a. da yashagan tarixchi olim Narshaxiy shu qishloqda tavallud topgan. Narshax qishlogʻi Muqanna qoʻzgʻoloni … Читать далее