EPIGRAMMA

EPIGRAMMA (yun. — ustki yozuv) — kichik hajviy sheʼr. Yunonistonda ibodatxona va haykallarga oʻyib yozilgan sheʼriy parchalar Epigramma deb atalgan. Ularda maʼbudlar va qahramonlar madh etilgan, baʼzan Epigrammalar hikmatli iboralarni ham qamrab oladi. Birinchi yunon Epigrammalar antologiyasi mil. av. 1 a. da tuzilgan va 6 — 10-asrlarda toʻldirilgan; natijada 16 kitobdan iborat majmua vujudga kelgan («Palatin antologiyasi», 4000 ga yaqin Epigramma). Lotin adabiyotida Epigramma janri mil. av. 2 — 1 a. larda paydo boʻlgan. Yangi davr adabiyotida, xususan, klassitsizm sheʼriyatida Epigramma uncha katta boʻlmagan hajviy sheʼr boʻlib, odatda, bironbir shaxsga qarshi yoʻnaltiriladi. Soʻnggi davr shoirlari ham Epigramma janriga murojaat qilganlar, Oʻzbek adabiyotida H. H. Niyoziy («Bir eshon oʻpkasi», «Bir sharmanda tilidan»), Gʻ. Gʻulom («Obakidandon», «Istaklarim») va boshqalar bir qancha Epigrammalar yozganlar.