TERSKAY OLATOVI — Tyanshandagi togʻ tizmasi. Jan. da Issiqkoʻl soyligi bilan chegaradosh. Eng baland joyi 5216 m. Uz. 380 km. Asosan, granit, metamorfik slanes, ohaktoshlardan tuzilgan. Shim. yon bagʻri tik va baland, koʻplab daryolarning chuqur daralari bilan oʻyilib ketgan, jan. yon bagʻri qiya, 3600 — 4000 m balandlikda tekis sirtlarga qoʻshilib ketadi. Muzliklarning umumiy mayd. … Читать далее
FOLKLEND (MALVIN) OROLLARI — Atlantika okeanining jan. gʻarbiy qismidagi arxipelag, Argentina qirgʻoklari yaqinida, Buyuk Britaniya mulki. Mayd. 12,2 ming km2. 2 yirik orol — Sharqiy (Soledad) va Gʻarbiy Folklend (GranMalvin) o. laridan va 200 ga yaqin mayda orol va qoyalardan iborat. Orollar, asosan, metamorfik va choʻkindi jinslardan tuzilgan. Eng baland joyi 706 m. Iklimi sovuqroq … Читать далее
QALMOGʻISTON, Qalmogʻiston Respublikasi (Xalmg-Tangch) — Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi respublika. Rossiya Yevropa qismining jan. da joylashgan. Mayd. 76,1 ming km2. Aholisi 292,4 ming kishi (2002). Poytaxti — Elista shahri Maʼmuriy jihatdan 13 tuman, 3 shahar, 6 shaharchaga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Q — respublika. Respublika boshligʻi — prezident. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Xalq Xurali (parlament), ijrochi hokimiyatni rais … Читать далее
POP TUMANI — Namangan viloyatidagi tuman. 1926-y. 28 sent. da tashkil etilgan. 1930-y. dan Chust-Pop tumani nomi bilan atalgan. 1931-y. da, Chust tumani ajralib chiqqanidan keyin, Pop tumani deb atalib kelinmoqda. 1947—60 y. larda Namangan viloyati tarkibida, 1960—67 y. larda Fargona viloyatida, 1967-y. dek. dan yana Namangan viloyati tarkibida. Pop tumani Namangan viloyati maydonining 43,8%, … Читать далее
FURQAT TUMANI — Fargʻona viloyatidagi tuman. 1992-y. 9 apr. da tashkil etilgan. Shim. dan Tojikiston Respublikasi va Dangʻara tumani, gʻarbdan Beshariq, jan. va sharkdan Oʻzbekiston tumanlari bilan chegaradosh. Mayd. 0,31 ming km2. Aholisi 88,7 ming kishi (2003). Tumanda 6 qishloq fuqarolari yigʻini (Navbahor, Tomosha, Shunqor, Qoʻqon, Gʻallakor, Gʻuncha») bor. Markazi — Navbahor qishlogʻi. Tabiati. Relyefi … Читать далее
PERILLA (Perilla) — labguldoshlar oilasiga mansub bir yillik oʻtsimon oʻsimliklar turkumi; moyli va manzarali ekin. Jan., Sharqiy va Jan,Sharqiy Osiyoda 5 turi mavjud. Butasimon sudzu Perilla (P.frutescens) va uning nankin xili (P.f. var. nankinensis) Sharqiy Osiyoda oʻstiriladi. Perillaning moyli, efirmoyli va sabzavot turi Xi-toy va Yaponiyada, manzarali (barglari toʻq qizil va rang-barang) turi Uzoq Sharqda, … Читать далее
TYANOʻPAN (xitoycha — Osmonoʻpar togʻlar, turkiy nomi — Tangritogʻ) — Oʻrta va Markaziy Osiyodagi eng baland va uzok, masofaga choʻzilgan togʻ tizmalari sistemasi. Gʻarbiy qismi Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston va Oʻzbekistonda, sharqiy qismi esa Xitoy hududidadir. Tyanoʻpan bir necha togʻ tizmalaridan tashkil topgan boʻlib, ularning koʻpchiligi kenglik boʻylab, 2550 km dan ziyod masofaga choʻzilgan. Tyanoʻpan shimolda … Читать далее
TOSHKENT VOHASI — Oʻzbekistonning shim. sharqiy qismidagi voha. Toshkent viloyatining katta qismini egallaydi. Gʻarb va jan. gʻarbda Sirdaryo bilan chegaralanadi, sharkda Chirchiq va Ohangaron vodiylari boʻylab, Gʻarbiy Tyanshan sistemasidagi Qorjontov, Ugom, Piskom, Chatqol va Qurama tizmalari oraligʻiga kirib boradi. Toshkent vohasi qadimdan (7—11-a. lar) yirik dehqonchilik rni hisoblangan. Voha, asosan, Chirchiq va Ohangaron daryolari bilan … Читать далее
UELS, Uels (Wales) — Buyuk Britaniyannj maʼmuriysiyosiy qismi (tarixiygeografik hudud). Uels ya. o. va unga yondosh Anglsi o. da joylashgan. Mayd. 20,8 ming km2. Aholisi 3 mln. kishiga yaqin (2000). Eng katta shahri — Kardiff. Maʼmuriy jihatdan 8 graflikka boʻlingan. Tub aholisi — valliy (uels) lar. Yer yuzasining koʻp qismi togʻlik. Eng baland joyi 1085 … Читать далее
STARAPLANINA (bolgar tilida — keksa togʻ) , Bolqon togʻlari — Bolgariyadagi tog sistemasi. Gʻarbdan sharqqa 555 km ga choʻzilgan bir necha burmali tog tizmalaridan iborat. Eng baland joyi 2376 m (Botev togi). Togʻ choʻqqilari tekis, shim. yon bagʻirlari yotiq, jan. esa nisbatan tik. Slanes, granit, ohaktosh va qumtoshlardan tuzilgan. Karst rivojlangan. Bosh tizma shimolga tomon … Читать далее