MUHAMMEDOV Amin Muhammedovich (1916.14.4 – Toshkent – 2000.16.5) gidrotexnik olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi, texnika fanlari d-ri (1966), prof. (1968), VASXNIL muxbir aʼzosi (1970). Leningrad industrial in-tini tugatgan(1937). Oktepa va Farhod GES, Shim. Toshkent kanali qurilishlarida ishlagan. Oʻzbekiston FA Inshootlar, Suv muammolari va gidrotexnika intlarida ilmiy xodim, gidravlika va lab. boshligʻi (1950—61), … Читать далее
MARIANA OROLLARI — Tinch okeanning gʻarbiy qismidagi bir guruh orollar, Mikroneziyayaya.. Mayd. 1,1 ming km2. 15 ta yirik va bir necha mayda orol va riflardan iborat. Kelib chiqishiga kura, marjon va vulkan orollar. Tez-tez zilzila boʻlib turadi, soʻnmagan vulkanlar bor. Eng baland joyi 965 m. Fosforit, oltingugurt, temir va marganes rudasi konlari bor. Iklimi tropik, … Читать далее
MUHAMMAD RAHIM I (toʻliq ismi Muhammad Rahimxon ibn Avaz inoq ibn Muhammad Amin inoq) (1775—1825) — Xiva xoni (1806—1825). Akasi Eltuzarxon vafotidan keyin taxtga oʻtirgan (1806). Muhammad Rahim I I Xiva xonliginn birlashtirishda ijobiy natijalarga erishgan; bir qancha siyosiy, iqtisodiy, maʼmuriy islohotlar oʻtkazgan. Xon saroyi qoshida doimiy faoliyat koʻrsatuvchi Kengash (Devon) taʼsis etilgan. M. P. … Читать далее
MUSTAMLAKACHILIK — kuchli dav latlar tomonidan zoʻrlik bilan egallangan mamlakat yoki hududni siyosiy va iqtisodiy mustaqillikdan mahrum etib, oʻziga boʻysundirish, qaram qilish, talash siyosati. 15-a. oxirida Yevropa davlatlari (Portugaliya, Ispaniya, Angliya, Fransiya, Gollandiya) ana shunday siyosat yurita boshlaydilar. Bunday amaliyot 20a. boshida avjiga chikdi, natijada dunyoning katta qismi bir necha imperiyalar oʻrtasida boʻlib olindi. Bu … Читать далее
MOʻYNOQ TUMANI — Qoraqalpogʻiston Respublikasining shim. dagi tuman. 1931-y. 19 sent. da tashkil etilgan. Amudaryo deltasi, Orol dengizining jan. dagi hududlarni egallaydi. Qoraoʻzak, Chimboy, Boʻzatov tumanlari, Krzogʻiston Respublikasining Oqtoʻba, Qiziloʻrda viloyatlari bilan chegaradosh. Mayd. 37,94 ming km2. Aholisi 28,8 ming kishi (2003). Tumanda 5 ovul fukarolari yigʻini (Boʻzatov, Madali, Tikoʻzak, Uchsoy, Qozoqdaryo), 1 shahar (Moʻynoq) … Читать далее
MOʻYNOQ — Qoraqalpogʻiston Respublikasi Moʻynoqtumanidagi shahar (1963-y. 27-iyuldan). Tuman markazi. Qoraqal-pogʻistonning eng shim. shahri. Orol dengizining suvi chekinmasdan avval dengizning jan.-gʻarbiy soqilida joylashgan edi. Nukus sh. dan 180 km shim-. da, yaqin t. y. stansiyasi — Qoʻngʻirot (100 km). Yanv. ning oʻrtacha t-rasi —7,4°, iyulniki 26,3°. Kuchli shamollar boʻlib turadi. Aholisi 13,6 ming kishi (2000). … Читать далее
MARINA (frans. marine, ital. marina — dengiz) — dengiz koʻrinishini aks ettiradigan manzara turi. Mustaqil rangtasvir turi sifatida 17-a. Yevropa sanʼatida ajralib turadi. Dengiz, dengiz hayotidagi muhim tarixiy voqealar, harbiy kemalar tafsilotini aynan tasvirlashda dengiz bezak sifatida xizmat qiladi. Golland marinachilari Marina imkoniyatlarini kengaytirib, dengiz tabiati va u bilan bogʻliq baliqchilar hayotini haqqoniy aks ettirdilar … Читать далее
MADREIMOV Poʻlat Shamshetovich (1942.15.1, Qoraqalpogʻiston, Chimboy sh.) — baletmeyster. Oʻzbekiston xalq artisti (1977). Toshkent xoreografiya bilim yurtini tugatgan (1965). 1965 — 70 y. lar Qoraqalpoq teatrida baletmeyster, 1970—74 y. lar Qoraqalpoq davlat filarmoniyasida, ayni vaqtda 1970-y. dan «Oyqulash» ashula va raqs ansamblida badiiy rahbar. Raqslarida qoraqalpoq xalqining hayoti va urf-odatlari, tarixini xalq oʻyinlari va marosimlaridan … Читать далее
MEKSIKA (Mexiko), Meksika Qoʻshma Shtatlari (Estados Unidos Mexicanos) — Shim. Amerikaning jan. qismida joylashgan davlat. Mayd. 1958,2 ming km2. Aholisi 101,9 mln. kishi (2001). Poytaxti — Mexiko sh. Maʼmuriy jixatdan 31 shtat va 1 poytaxt federal okrugiga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Meksika — federativ respublika. Meksika Qoʻshma Shtatlarining 1917-y. 5 fev. dagi Siyosiy Kon-stitutsiyasi amal qiladi, … Читать далее
MASSAGETLAR (yun. Massagetai) — Kaspiy dengizining sharqiy sohili, Orol dengizi atroflari, Amudaryo va Sirdaryoning quyi oqimida mil. av. 8 — 4-a. larda yashagan koʻchmanchi va b. qabilalar guruhining yunon adabiyetlarida uchraydigan umumlashma nomi. Massagetlar toʻgʻrisida fanda turli xil qarashlar mavjud. Ayrim olimlar fikricha, «Massagetlar» nomi «masyo» — «baliq» soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, «baliqxoʻrlar» maʼnosini anglatgan. … Читать далее