NOVOROSSIYSK — RF Krasnodar oʻlkasidagi shahar. Qora dengizning muzlamaydigan Semesskaya qoʻltiqchasidagi port. T. y. stansiyasi. Aholisi 204,3 ming kishi (1998). Novorossiyskga 1838-y. da asos solingan. 1973-y. Nsent. da Kaxramon shahar faxriy unvoni berilgan.
Novorossiysk sement sanoatining yirik markazi, shuningdek, mashinasozlik va metallsozlik, yogʻochsozlik, oziq-ovqat sanoatlari rivojlangan. Davlat dengizchilik akademiyasi, tarixiy-oʻlka-shunoslik muzeyi bor. Anik, mashinasozlik sanoati korxonalari mavjud.