Malumotlar

Dunyo adabiyoti sarhadlari tobora bir-biriga yaqinlashmoqda. Joriy yil may oyida amerikalik adiblar – Kristofer Merrill, Enn Hud, Stiven Kuusisto va Chinelo Okparanta yurtimizda mehmon boʻldi. Okean ortidan kelgan ijodkorlar ishtirokida Toshkent va Samarqandda uchrashuv hamda mushoiralar oʻtkazildi. Yozuvchi-elchilar yetakchisi Kristofer Merrill oʻtgan yili ham yurtimizga kelgandi. “Bir koʻrgan – tanish, ikki koʻrgan – bilish”, degan … Читать далее

Temirxon MADADBEK   1945 yil Janubiy Qozogʻistonning Turkiston tumanida tugʻilgan. Shoir, tarjimon, noshir, muharrir. “Julduz” adabiy jurnalining bosh muharriri boʻlgan. Koʻplab sheʼriy toʻplamlar, tanqidiy asarlar, tadqiqotlar muallifi. Qozogʻiston Davlat mukofoti laureati (2000).   Kun chiqmasdan yangratadi soz, oʻyin, Kun chiqmasdan qaynatadi qozonin.   Kun chiqmasdan toʻylatadi azonin, Turkistonning bozorin ayt, bozorin!   Oralab koʻr, orala … Читать далее

Dulat ISABEKOV   (Ikki pardali komediya) QATNASHUVCHILAR: Bonapart Avgʻonbek Ispaneli Abdashim – Bonapartning otasi Ultugʻan – Bonapartning onasi Chapay – Bonapartning ukasi Rollan Ret Bektur – Viktor Toshpoʻlat Ommaviy sahna ishtirokchilari   Voqea shu kunlarda boʻlib oʻtadi.   Parda oldi   Yoqimli kuy eshitilib, parda oldida Chapay paydo boʻladi. Chapay (u yoqdan bu yoqqa yurib). … Читать далее

Iran GʻAYIB   1947 yil Qiziloʻrda viloyati Sirdaryo tumanida tugʻilgan. Shoir, dostonnavis. Politexnika institutining Togʻ-kon fakultetini tamomlagan, Moskvadagi Oliy adabiyot kurslarida oʻqigan. “Qoʻrqitning qabri” kitobi uchun Qozogʻiston Davlat mukofotiga sazovor boʻldi.   SAKKIZLIKLAR   Attang-ay! Barin kech bildim, – Sehr taratgan sozmiding? Sheʼriday oʻtli Pushkinning, Iforlar sochgan yozmiding? Yashirgan qaygʻu-nolasin, Uloqday uchrading, oʻ, qanday! Yotsinib, … Читать далее

XX asrning 20-30-yillarida yangi oʻzbek adabiy tilining shakllanishi nafaqat “Oʻtgan kunlar”, “Kecha va kunduz”, “Qutlugʻ qon” singari oʻlmas epik polotnolarning, Choʻlpon, Oybek, Gʻafur Gʻulom, Hamid Olimjon singari shoirlar qalamiga mansub lirik durdonalarning maydonga kelishiga, balki jahon adabiyoti oʻlmas namunalarining oʻzbek tiliga zoʻr mahorat bilan tarjima qilinishiga ham katta imkoniyat yaratdi. Shu yillarda tarjimon – yozuvchilar … Читать далее

Jahon adabiyoti dargʻalari – Sofokl, Gotssi, Shekspir, Shiller, Gogol, Ostrovskiy, Gorkiy, Chexov, Tagor asarlarida betakror obrazlar yaratgan aktyor Olim Xoʻjayev 1910 yilning 24 sentyabrida Buxoro shahrida dunyoga kelgan. Nutqi ravon, ovozi shirali va jarangdor, nafasi oʻtkir ijodkor 1929 yili Buxoro maorif institutini tugatgach, Toshkentdagi Hamza teatriga aktyorlik lavozimiga ishga qabul qilinadi. U talabalik davridayoq institutning … Читать далее

XIX–XX asrlar tarix sahifalariga insoniyat taraqqiyotining eng rivojlangan, turli qarashlar, fan sohasidagi yutuqlar, madaniyat shakllarining yuzaga kelgan davri boʻlib muhrlandi. Bashariyat er yuzida yashayotgandan buyon amalga oshirgan ixtiro va kashfiyotlarning 4/5 qismi shu davrda yaratildi. Ijtimoiy fanlar sirasiga kiruvchi falsafa, estetika, adabiyot yoʻnalishlari oʻz davridan ancha ilgarilab ketdi. Fransiya, Germaniya, Rossiya va boshqa koʻplab mamlakatlar … Читать далее

Oʻtgan asrning birinchi yarmida yashab, oʻzining serqirra, ammo oʻta mashaqqatli ijodi bilan rus adabiyotida chuqur iz qoldirgan yozuvchi Andrey Platonovich Platonov 1899 yil 1 sentyabrda Rossiyaning Voronej shahrida temiryoʻl ishchisi oilasida dunyoga keldi. Biz soʻz avvalida “mashaqqatli” deya bejiz taʼkidlamadik. Buning sababini bilish esa, aslo mashaqqatli emas, balki juda oson. Andrey Platonovichning u qadar jugʻrofiy … Читать далее

Jumaken NAJIMADDINOV (1935–1983)   Olmaotadagi Konservatoriyada, Moskvadagi oliy adabiyot kurslarida tahsil olgan. “Yoʻq, unutib boʻlmaydi” dostoni uchun Qozogʻiston Yoshlar uyushmasi mukofotiga sazovor boʻlgan (1967).   VATAN   Oʻz bolangman, oʻsayin bir chiniqib, Zavodlarda poʻlat iylab, tosh yiqib. Semiray deb kelmadim men hayotga, Chetda yurib, havo yutib, tiniqib. Endigina toy-toy bosgan sabiyman, Bola kabi orzuga boy, … Читать далее

Safarga otlandim bir oʻzim tanho; Tumanli yoʻlimda yarqirar toshlar. Tun jimjit. Tangrini tinglaydi sahro, Yulduz yulduz bilan soʻzlasha boshlar.   Mixail Lermontov   Rossiya tarixida Pyotr I tutgan mavqe nihoyatda baland, uning rus davlatchiligi taraqqiyotiga taʼsiri juda katta. Lekin bu taʼsirga rus tarixchilari va ziyolilari aksariyat hollarda biryoqlama yondashadilar: uni mutlaq ijobiy baholaydilar. Kamdan-kam oʻrinlardagina … Читать далее